Rhwng dydd Gwener 17 a ddydd Sul 19 Mehefin bydd Theatr Glan yr Afon yn cynnal Gŵyl Ffilm Caribïaidd Windrush wedi’i chefnogi gan Ganolfan Ffilm Cymru a Cinema Golau

 

WCFF Black-red-logo-1000x500.png   film hub wales logo - Copy.jpg   Cinema Galau Main Logo (2).png

 

O Ymerodraeth i'r Gymanwlad: Etifeddiaeth y Genhedlaeth Windrush

Mae etifeddiaeth y Genhedlaeth Windrush yn stori barhaus, wedi'i seilio o fewn cyd-destun ehangach yr Ymerodraeth Brydeinig a'r Gymanwlad. Mae cyfraniadau cymdeithasol a diwylliannol gwledydd blaenorol a phresennol y Gymanwlad i Brydain yn bellgyrhaeddol. Ond mae'r berthynas hon rhwng hunaniaethau cenedlaethol a chyfunol yn fater sensitif a ddiffinnir gan hanes cyffredin o wladychiaeth a gormes, ond hefyd o gymundodaeth, diwylliant a dathlu.

Mae thema’r ŵyl eleni, sef Tu Hwnt i'r Gymanwlad, yn archwilio'r berthynas gymhleth hon drwy adrodd straeon y Genhedlaeth Windrush a hen drefedigaethau eraill, gan holi "beth mae'n ei olygu i rannu hanes y Gymanwlad". Drwy adrodd straeon i ymgolli’ch hun ynddynt, cynnal gweithdai rhyngweithiol a digwyddiadau sy'n ysgogi'r meddwl, bydd yr ŵyl eleni’n tynnu sylw at gyfraniad artistig, gwleidyddol a chymdeithasol yr arloeswyr gwreiddiol a gyrhaeddodd Prydain yn ystod y 1940au yn ogystal â'u disgynyddion sy'n llunio Prydain heddiw, gan ffurfio eu naratifau a'u hunaniaethau diwylliannol a gwleidyddol eu hunain.

ARCHEBWCH EICH TOCYN PENWYTHNOS £15 YMA

Dyma raglen ffilmiau’r ŵyl:

 

Dydd Gwener 17 Mehefin

don-letts.jpeg

7.30pm: Rebel Dread
Cyfarwyddwr: William E. Badgley

Rebel Dread yw stori Don Letts, y gwneuthurwr ffilmiau o fri, DJ, cerddor a sylwebydd diwylliannol. Mae'r ffilm yn adrodd hanes Don fel dyn du ymysg y cenhedlaeth gyntaf i gael ei geni ym Mhrydain o fewn sîn pync cychwynnol y 1970au a'r 80au – sut y daeth rastas a phyncs o hyd i fond cyffredin, y tu allan i'r brif ffrwd, a sut y cyflwynodd Don reggae i'r pyncs. Roedd Don yn rhan o gylch mewnol The Clash a Johnny Rotten. Yn ddiweddarach, ffurfiodd Big Audio Dynamite gyda Mick Jones, a chreodd gerddoriaeth a oedd yn ymgorffori dawns, reggae, rap, samplau ffilm a roc a rôl.

Ar ôl cyfarwyddo fideos cerddoriaeth eiconig gan gynnwys London Calling, Chain Gang a Pass the Dutchie, daeth Don yn gyfarwyddwr arobryn, gyda ffilmiau fel Dancehall Queen One Love, oedd yn cynnwys Idris Elba. Mae bellach yn sylwebydd diwylliannol blaenllaw ac yn llais adnabyddus ar BBC Radio 6.

Yn dilyn y ffilm bydd sesiwn Holi ac Ateb gyda Don Letts a fydd yn cael ei gyfweld gan Aleighcia Scott a bydd perfformiad cerddorol gan Aleighcia.

Archebwch nawr

 

Sadwrn 18 Mehefin

Jemina and Johnny.png

11.00am:  Jemima a Johnny 

Mae cyfeillgarwch bachgen gwyn ifanc a merch ddu yn estyn allan ar draws y cenedlaethau yn y ffilm fer hon o ganol y 60au, dan gyfarwyddyd actor a anwyd yn Ne Affrica ac ymgyrchydd gwrth-Apartheid Lionel Ngakane. Yn erbyn cefndir o densiynau hiliol sy'n gwaethygu'n barhaus yn ôl naratif y cyfryngau, roedd stori Jemima a Johnny yn rhoi golwg optimistaidd ar y berthynas rhwng bobl ddu a gwyn yn y cyfnod ar ôl terfysgoedd Notting Hill. Enillodd Jemima a Johnny wobr i'w chyfarwyddwr yng Ngŵyl Ffilm Fenis 1966, y ffilm Brydeinig ddu gyntaf i gael ei hanrhydeddu.

Becoming an Artist gan Charlie Phillips.

Animeiddiad byr o Charlie Phillips, Ffotograffydd Windrush a ddechreuodd dynnu lluniau o'i gymuned leol fel plentyn ac sydd bellach yn arddangos ei waith ledled y byd. Mae Charlie yn adrodd hanes ei fywyd a'i yrfa ac yn gwahodd plant i wneud celf am eu cymuned.

Archebwch nawr

battledream Image.png

12.00pm: Battlestream Chronicles 
Cyfarwyddwr: Alain Bidard

Y ffilm Garibïaidd ffuglen wyddonol ffantasi animeiddiedig gyntaf. Mae'r ffilm epig hon gan Alain Bidard yn adrodd hanes caethwas ifanc o Martinique sy'n ymladd dros ei ryddid mewn byd Affro-fodern. Mae Battledream Chronicle yn adrodd hanes caethwasiaeth ddu drwy stori Syanna, caethes ifanc sy'n ceisio adennill ei rhyddid mewn byd Affro-fodern lle mae planhigfeydd yn gemau fideo, lle mae caethweision yn chwarae’r gemau a lle mae pwyntiau profiad yn gansenni siwgr.

Archebwch nawr

sometimes cover.png

5.00pm:  Eye - Lash Ffocws ar Fenywod sy’n Cynhyrchu Ffilmiau, sesiwn holi ac ateb gyda June Cambell Davis ac Adeola Dewis 

Rydyn ni’n anweledig weithiau

Cwestiynau am gampwaith gweledol June Campbell Davis a chwilfrydedd o'r hyn yr oedd pobl dduon yn ei wisgo, y rhai a oedd yn byw yma ym Mhrydain ers y 1500au a pham mae cyn lleied o dystiolaeth mewn paentiadau neu ddarluniau. Roeddwn am greu darn dawns unigol a fyddai'n mynd â'r gynulleidfa ar daith yn ôl i'r gorffennol- gan ddatgelu agweddau ar Gaethwasiaeth, drwy symbolaeth, seinwedd a symudiad cyfoes ar ffurf arddull Butoh Japaneaidd. Sylweddoli am y tro olaf fy mod yma heddiw oherwydd bod fy nghyndeidiau wedi goroesi'r daith o Affrica i'r Caribî. Ac mae trawma'r daith honno'n treiddio’n ddwfn o genhedlaeth i genhedlaeth.

The Arrival
Cyfarwyddwr: Annetta Laufer

Mae'n Awst y 6ed, 1962 – Diwrnod Annibyniaeth Jamaica. Mae Daisy, ferch ifanc o Jamaica yn cyrraedd 'Mam Wlad' Prydain i ddechrau bywyd newydd gyda'i gŵr, nad yw wedi'i weld ers dwy flynedd. Fodd bynnag, mae ganddi gyfrinach a allai beryglu popeth pe bai'n cael ei datgelu. Rhaid i Daisy ddewis yr hyn y mae hi ei eisiau ar gyfer ei bywyd.

A time for New Dreams
Cyfarwyddwr: Yvonne Connikie

Mae A Time for New Dreams yn dwyn ei enw o lyfr gan Ben Okri, casgliad o draethodau ar sut mae'r byd a sut y gallai fod. Mae'r gwaith yn amlygiad arbrofol rhyng-genedliadol o freuddwydion y genhedlaeth Windrush yng Nghymru. Wedi’i ffilmio yng Nghasnewydd, ac yn seiliedig ar ddeunydd archifol a thystiolaeth newydd, mae'r gwaith A Time for a New Dream yn myfyrio ar y genhedlaeth Windrush wrth symud drwy amser. Mae mosaig arbrofol o ffilm uwch 8 milimetr a recordiadau digidol yn archwilio breuddwydion rhyng-genedliadol Caribïaidd yn eu gwahanol ffurfiau.

 

Archebwch nawr

GENREV_A - Cassie Quarless.jpg

6.30pm: Generation Revolution
Cyfarwyddwyr: Cassie Quarless a Usayd Younis

Mae Generation Revolution yn cyflwyno stori bwerus cenhedlaeth newydd o ymgyrchwyr du a brown sy'n newid y dirwedd gymdeithasol a gwleidyddol yn y brifddinas a thu hwnt. Mae'r ffilm ddogfen hon yn dilyn brîd newydd cyffrous o sefydliadau yn ogystal â'r bobl ifanc o Lundain sy'n rhan ohonynt. Mae'r ffilm yn cofnodi esblygiad y prif gymeriadau wrth iddynt brofi deffroadau personol a gwleidyddol, datblygiadau arloesol a siom ar adegau. Mae Generation Revolution yn cynnig cipolwg unigryw a gwreiddiol ar y llwybr gwerth chweil ond anodd y mae'n rhaid ei gerdded yn y frwydr am ryddid personol, cymdeithasol a gwleidyddol. Mae yna eisoes awydd ymhlith pobl ifanc i gael trafodaeth weithredol am lawer o'r syniadau y sonnir amdanynt yn y ffilm, ac mae'r ffilm ddogfen frys hon yn cyflwyno protest a gweithredaeth fodern yn ei ffurfiau niferus.

Ar ôl y ffilm bydd trafodaeth banel gyda Fez Miah ac Andrew Ogun

Archebwch nawr

 

pressure-ep-bfi.jpeg

8.00pm: Pressure 
Cyfarwyddwr: Horace Ové

Wedi'i alw'n ffilm ddu gyntaf Prydain, mae Pressure yn ddogfen onest sy'n taro'n galed ynghylch trafferthion pobl ifanc ddu Prydeinig sydd wedi'u dadrithio. Wedi'i seilio yn Llundain yn y 1970au, mae'n adrodd hanes Tony, disgybl disglair sy'n gadael ysgol, yn fab i fewnfudwyr Gorllewin India, ac sy'n cael ei hun rhwng cydymffurfiaeth eglwys ei rieni a natur filwriaethus Pŵer Du ei frawd. Wrth i'w obeithion uchel gael eu chwalu dro ar ôl tro – ni all ddod o hyd i waith yn unman, mae cyflogwyr posibl yn ei drin ag amheuaeth oherwydd ei liw – mae ei ymdeimlad o ymddieithrio'n tyfu. Mewn ymgais i ddod o hyd i ymdeimlad o berthyn, mae'n ymuno â'i ffrindiau du sydd, wedi ymddieithrio oddi wrth eu rhieni ymostyngar, yn ceisio ymdeimlad o bwrpas ar y strydoedd ac mewn cerydd gyda'r heddlu. Ffilm ddig ond diffuant a chytbwys, mae Pressure yn delio â'r trafferthion hunaniaeth y mae'n rhaid i blant mewnfudwyr eu hwynebu ac mae Horace Ové yn gwneud y gorau o'i gyfuniad o actorion proffesiynol a phobl leol o strydoedd Llundain nad ydynt yn actorion.

Wedi'i greu gan gyfarwyddwr o Drinidad, Syr Horace Ove, mae Pressure wedi cael cydnabyddiaeth yn eang am roi hwb i sinema Brydeinig ddu. Yn wir, dyma ddarn o hanes sinematig.

Yn dilyn y ffilm bydd trafodaeth banel gyda Yvonne Connikie, Charlie Phillips ac Adeola Dewis

Archebwch nawr

Dydd Sul 19 Mehefin

Jemina and Johnny.png

12.30pm:  Jemima a Johnny 

Mae cyfeillgarwch bachgen gwyn ifanc a merch ddu yn estyn allan ar draws y cenedlaethau yn y ffilm fer hon o ganol y 60au, dan gyfarwyddyd actor a anwyd yn Ne Affrica ac ymgyrchydd gwrth-Apartheid Lionel Ngakane. Yn erbyn cefndir o densiynau hiliol sy'n gwaethygu'n barhaus yn ôl naratif y cyfryngau, roedd stori Jemima a Johnny yn rhoi golwg optimistaidd ar y berthynas rhwng bobl ddu a gwyn yn y cyfnod ar ôl terfysgoedd Notting Hill. Enillodd Jemima a Johnny wobr i'w chyfarwyddwr yng Ngŵyl Ffilm Fenis 1966, y ffilm Brydeinig ddu gyntaf i gael ei hanrhydeddu.

Becoming an Artist gan Charlie Phillips.

Animeiddiad byr o Charlie Phillips, Ffotograffydd Windrush a ddechreuodd dynnu lluniau o'i gymuned leol fel plentyn ac sydd bellach yn arddangos ei waith ledled y byd. Mae Charlie yn adrodd hanes ei fywyd a'i yrfa ac yn gwahodd plant i wneud celf am eu cymuned.

Archebwch nawr

 

sometimes cover.png

3.00pm:  Eye - Lash Ffilmiau Byr gan fenywod yng Nghymru

Rydyn ni’n anweledig weithiau

Cwestiynau am gampwaith gweledol June Campbell Davis a chwilfrydedd o'r hyn yr oedd pobl dduon yn ei wisgo, y rhai a oedd yn byw yma ym Mhrydain ers y 1500au a pham mae cyn lleied o dystiolaeth mewn paentiadau neu ddarluniau. Roeddwn am greu darn dawns unigol a fyddai'n mynd â'r gynulleidfa ar daith yn ôl i'r gorffennol- gan ddatgelu agweddau ar Gaethwasiaeth, drwy symbolaeth, seinwedd a symudiad cyfoes ar ffurf arddull Butoh Japaneaidd. Sylweddoli am y tro olaf fy mod yma heddiw oherwydd bod fy nghyndeidiau wedi goroesi'r daith o Affrica i'r Caribî. Ac mae trawma'r daith honno'n treiddio’n ddwfn o genhedlaeth i genhedlaeth.

The Arrival
Cyfarwyddwr: Annetta Laufer

Mae'n Awst y 6ed, 1962 – Diwrnod Annibyniaeth Jamaica. Mae Daisy, ferch ifanc o Jamaica yn cyrraedd 'Mam Wlad' Prydain i ddechrau bywyd newydd gyda'i gŵr, nad yw wedi'i weld ers dwy flynedd. Fodd bynnag, mae ganddi gyfrinach a allai beryglu popeth pe bai'n cael ei datgelu. Rhaid i Daisy ddewis yr hyn y mae hi ei eisiau ar gyfer ei bywyd.

A time for New Dreams
Cyfarwyddwr: Yvonne Connikie

Mae A Time for New Dreams yn dwyn ei enw o lyfr gan Ben Okri, casgliad o draethodau ar sut mae'r byd a sut y gallai fod. Mae'r gwaith yn amlygiad arbrofol rhyng-genedliadol o freuddwydion y genhedlaeth Windrush yng Nghymru. Wedi’i ffilmio yng Nghasnewydd, ac yn seiliedig ar ddeunydd archifol a thystiolaeth newydd, mae'r gwaith A Time for a New Dream yn myfyrio ar y genhedlaeth Windrush wrth symud drwy amser. Mae mosaig arbrofol o ffilm uwch 8 milimetr a recordiadau digidol yn archwilio breuddwydion rhyng-genedliadol Caribïaidd yn eu gwahanol ffurfiau.

Archebwch nawr

a-raisin-in-the-sun-lorraine-hansberry-american-theater-legacy.jpg

4.00pm: A Raisin in the Sun

A Raisin in the Sun gan Lorraine Hansberry oedd y ddrama gyntaf gan fenyw ddu i'w pherfformio ar Broadway. Ddwy flynedd yn ddiweddarach, daeth y cynhyrchiad i'r sgrin, dan gyfarwyddyd Daniel Petrie.

Mae'r sêr gwreiddiol—gan gynnwys Sidney Poitier a Ruby Dee – yn ailgymryd eu rolau fel aelodau o deulu Affricanaidd o America sy'n byw mewn fflatiau cyfyng yn Chicago yn y stori hynod o gyseiniol hon am freuddwydion wedi'u gohirio. Mae'r aelodau ifanc yn aros am siec yswiriant bywyd y maent yn gobeithio y bydd yn newid eu hamgylchiadau, ond mae tensiynau'n codi ynghylch y ffordd orau o ddefnyddio'r arian.

Gan roi darlun byw o arsylwadau Hansberry o wrthdaro rhwng y cenedlaethau a gwahaniaethu tai, gyda thebygrwydd i brofiadau cynnar Windrush, mae ffilm Petrie yn cipio'r amrywiaeth o brofiad uchel eu pwys a newidiol o fewn bywyd pobl ddu yng nghanol y ganrif yn America.

Yn dilyn y ffilm byddwn yn dathlu bywyd Actor Caribïaidd Sidney Poitier gyda thrafodaeth banel dan arweiniad Vanesta Cyril a Mrs Roma Taylor.

Archebwch nawr

Julius Garvey2 - Roy Anderson.JPG

7.00pm: African Redemption: Bywyd a Hanes Marcus Garvey gyda ffilm fer Black Exodus
Cyfarwyddwr: Roy T Anderson

Yn ei fywyd byr daeth Marcus Mosiah Garvey y dyn Affricanaidd mwyaf blaenllaw'r byd ac yn llygaid rhai, yn arweinydd hawliau sifil gorau’r ugeinfed ganrif. Mae’r cyfarwyddwr Roy T. Anderson yn datgelu’r holl haenau yn ei gyflwyniad o'r ffigwr dadleuol hwn sy'n aml yn cael ei gamddeall, gan gyfuno ffotograffau byw a syfrdanol gyda chyfweliadau a sgyrsiau gydag arweinwyr ac ysgolheigion byd-enwog, gan gynnwys Louis Gossett Jr, Danny Glover ac artistiaid reggae Sean Paul a David Hinds.

Er ei holl fawredd, mae Marcus Garvey yn aml wedi cael ei bortreadu fel caricatur, a rhywun wedi'i ymyleiddio gan hanes. Mae'r ffilm yn cyfuno recordiadau byw yn gelfydd gyda ffotograffiaeth syfrdanol, delweddau archifol, a darluniau, gan roi ffenestr i fywyd dyn a welir yn anaml mewn diwylliant cyfoes. Yn ei ffordd unigryw ei hun, mae'r ffilm arloesol hon hefyd yn tynnu sylw at Rastafari – grŵp sy'n cael ei ddylanwadu'n fawr gan ddysgeidiaeth Garvey; ac yn ymgysylltu â phersonoliaethau eraill y mae eu bywydau wedi'u cyffwrdd mewn rhyw ffordd neu'r llall ganddo. Hyd yn oed ar ôl ei farwolaeth mae athroniaeth Garvey wedi effeithio ar lawer o symudiadau cymdeithasol a gwleidyddol yn Jamaica a ledled y byd. Dywedodd arweinydd hawliau sifil yr Unol Daleithiau, Malcolm X, unwaith, "Bob tro y gwelwch genedl arall ar gyfandir Affrica yn dod yn annibynnol, gwyddoch fod Marcus Garvey yn fyw."

Yn dilyn y ffilm bydd trafodaeth banel gyda Charlie Phillips ac Abu Bakr Madden 

Archebwch nawr

Dyma raglen weithdai’r ŵyl:

 

Sadwrn 18 Mehefin

1.00pm: Dysgu cyfansoddi caneuon a dawnsio Calypso
 gydag Alex D Great

Alexander D. Great yw'r canwr calypso modern mwyaf blaenllaw y tu allan i'r Caribî. Wedi eni yn Nhrinidad a’i fagu yn Lloegr, mae wedi mwynhau gyrfa amrywiol iawn mewn cerddoriaeth ac wedi gweithio ochr yn ochr â llawer o gerddorion gwych. Mae Alexander wedi cael ei glywed yn eang ar y radio a'r teledu gan gynnwys cynhyrchiad BBC 2 o 'Wine, Jam, Wave and Jump' a oedd yn nodwedd awr o hyd ar Carnival. Gofynnodd BBC TV iddo hefyd gyfansoddi cân arbennig a'i pherfformio'n fyw yn ystod darllediad byw o ymweliad Nelson Mandela â Llundain. Cafodd y gân, 'Amandla Mandela' (Rhyddid Mandela), ei rhyddhau wedyn ar record argraffiad cyfyngedig arbennig ac mae wedi'i chynnwys ar albwm CD Alexander 'Panorama Attack!' (Lion Valley Records CD SAR004). Erbyn hyn mae’n cyfansoddi ac yn perfformio calypso newydd bob wythnos i'w ddarlledu ar rwydwaith radio'r BBC.

Cafodd drama gyntaf Alexander, 'The Rum Shop Opera', ei pherfformio yn Theatr Gerdd Hammersmith, Llundain, fel rhan o dymor dramâu Cwmni Talawa Theater rhwng 8 Hydref a 7 Tachwedd 1998. Yn gerddor hynod dalentog, mae Alex yn teithio  i ysgolion yn dysgu plant i gyfansoddi cerddoriaeth carnifal calypso gan drosglwyddo traddodiad cerddorol ei famwlad yn Nhrinidad. Croeso i bobl o bob oedran.

 

3.00pm: Lluniadu Animeiddiadau
gyda Kyle Legall  

 Mae celfyddwaith Kyle wedi ehangu i sawl genre o ysgrifennu a chyfarwyddo animeiddiadau, gwneud ffilmiau, theatr a murluniau graffiti, yn ogystal â dylunio a chreu ei ddillad graffiti ei hun. Mae Kyle wedi ysgrifennu, cyfarwyddo, dylunio ac animeiddio pedair ffilm fer 2D ar gyfer Channel 4 ac S4C. Mae hefyd yn gwneud fideos cerddoriaeth a gwaith celf i fandiau lleol. Yn 2015, Kyle oedd artist preswyl cyntaf Theatr Genedlaethol Cymru. Fel cyfarwyddwr newydd yn 2018/19, bu'n gweithio ar gynyrchiadau o Storm 1, 2 a 3, gan gydweithio â'r cyfarwyddwyr theatr Mike Brooks a Mike Pearson. Heddiw bydd Kyle yn ein dysgu sut i dynnu llun ar gyfer animeiddio, dim angen profiad, dewch draw i gael ychydig o hwyl.

 

 4.00pm: I Mewn i Ffotograffiaeth Ddigidol

Mae Carl Connikie yn ffotograffydd lleol. Ers codi camera fel hobi yn 2006 mae Carl wedi tynnu lluniau o lawer o'r gymuned Windrush leol.

Heddiw bydd Carl yn dangos sut i greu ffotograff ddigidol dda ac yn edrych ar sut i ddefnyddio golau naturiol i gael yr effaith orau bosib.

 

Dydd Sul 19 Mehefin

 2.00pm: Gwybod eich Hawliau
gyda Carl Connikie

Ar ôl gweithio i Heddlu Gwent cyn ymddeol, mae Carl yn awyddus i sicrhau bod y gymuned leol, yn enwedig dynion a bechgyn ifanc, yn deall y gyfraith, a beth yw eu hawliau fel dinasyddion. Addas i bob oed.

 

3.00pm: Prynhawn gyda Charlie Phillips

Mae Charlie Phillips yn mynd â ni ar daith yn ôl i’r gorffennol wrth drafod ei ffotograffau dros y 60 mlynedd diwethaf. Mae Ronald "Charlie" Phillips (a anwyd ar 22 Tachwedd 1944 yn Jamaica), a adwaenir hefyd gan y llysenw "Smokey", yn berchennog bwyty, ffotograffydd a dogfennwr o Lundain du. Mae bellach yn fwyaf adnabyddus am ei ffotograffau o Notting Hill yn ystod y cyfnod mudo o Orllewin India i Lundain; fodd bynnag, mae ei bwnc hefyd wedi cynnwys sêr ffilm a phrotestiadau myfyrwyr, gyda'i ffotograffau wedi ymddangos yn SternHarper’s BazaarLife Vogue ac mewn cylchgronau yn yr Eidal a’r Swistir.

Mae ei waith wedi'i arddangos mewn orielau gan gynnwys y Tate, Amgueddfa Llundain, Cyfnewidfa Gelf Newydd Nottingham, Amgueddfa Gelf Cyfoes Detroit ac Amgueddfa Dinas Efrog Newydd, ac mae hefyd mewn casgliadau yn The Wedge, Victoria yn Llundain ac Amgueddfa Albert (V&A), yn ogystal â'r Tate. Caffaelwyd portread y ffotograffydd Aliyah Otchere o Phillips gan yr Oriel Bortreadau Genedlaethol, Llundain yn 2021.

Penodwyd Phillips yn Swyddog Urdd yr Ymerodraeth Brydeinig (OBE) yn Anrhydeddau'r Flwyddyn Newydd 2022 am ei wasanaeth i ffotograffiaeth a'r celfyddydau.

 

4.30pm: Dysgu cyfansoddi caneuon a dawnsio Calypso gydag Alex D Great

Alexander D. Great yw'r canwr calypso modern mwyaf blaenllaw y tu allan i'r Caribî. Wedi eni yn Nhrinidad a’i fagu yn Lloegr, mae wedi mwynhau gyrfa amrywiol iawn mewn cerddoriaeth ac wedi gweithio ochr yn ochr â llawer o gerddorion gwych. Mae Alexander wedi cael ei glywed yn eang ar y radio a'r teledu gan gynnwys cynhyrchiad BBC 2 o 'Wine, Jam, Wave and Jump' a oedd yn nodwedd awr o hyd ar Carnival. Gofynnodd BBC TV iddo hefyd gyfansoddi cân arbennig a'i pherfformio'n fyw yn ystod darllediad byw o ymweliad Nelson Mandela â Llundain. Cafodd y gân, 'Amandla Mandela' (Rhyddid Mandela), ei rhyddhau wedyn ar record argraffiad cyfyngedig arbennig ac mae wedi'i chynnwys ar albwm CD Alexander 'Panorama Attack!' (Lion Valley Records CD SAR004). Erbyn hyn mae’n cyfansoddi ac yn perfformio calypso newydd bob wythnos i'w ddarlledu ar rwydwaith radio'r BBC.

Cafodd drama gyntaf Alexander, 'The Rum Shop Opera', ei pherfformio yn Theatr Gerdd Hammersmith, Llundain, fel rhan o dymor dramâu Cwmni Talawa Theater rhwng 8 Hydref a 7 Tachwedd 1998. Yn gerddor hynod dalentog, mae Alex yn teithio  i ysgolion yn dysgu plant i gyfansoddi cerddoriaeth carnifal calypso gan drosglwyddo traddodiad cerddorol ei famwlad yn Nhrinidad. Croeso i bobl o bob oedran.